ตงห่อ “เด็กดีรอบด้าน” บนฐานวัฒนธรรม การออกแบบหลักสูตรและสมรรถนะสู่ทักษะชีวิตจริง พนศ.ภูเก็ต

17 เมษายน 2025
ตงห่อ “เด็กดีรอบด้าน” บนฐานวัฒนธรรม การออกแบบหลักสูตรและสมรรถนะสู่ทักษะชีวิตจริง พนศ.ภูเก็ต

สวัสดีครับท่านผู้อ่าน จากบทความที่แล้ว ได้เสนอความก้าวหน้าเกี่ยวกับการประเมินสมรรถนะของพื้นที่นวัตกรรมการศึกษาจังหวัดยะลา (คลิกเพื่ออ่าน) ในบทความนี้ ผู้เขียนขอนำเสนอการออกแบบหลักสูตรและกำหนดสมรรถนะของพื้นที่นวัตกรรมการศึกษาจังหวัดภูเก็ต เป็นอย่างไร รายละเอียดดังต่อไปนี้

เด็กตงห่อ: คนดีรอบด้าน
Facebook Comments

จังหวัดภูเก็ตได้ร่วมขับเคลื่อนการพัฒนาหลักสูตรฐานสมรรถนะในพื้นที่นวัตกรรมการศึกษา โดยมุ่งเน้นให้ผู้เรียนเติบโตเป็น “เด็กตงห่อ” ซึ่งในภาษาท้องถิ่นหมายถึง “คนดีรอบด้าน” ทั้งในมิติของความดี ความเก่ง และความสุข โดยมีบริบทของวิถีชีวิต วัฒนธรรม และความหลากหลายทางอัตลักษณ์เป็นจุดตั้งต้นของการเรียนรู้ ซึ่งหลักคิดสำคัญที่เชื่อมโยงกระบวนการออกแบบหลักสูตร พัฒนาสมรรถนะ และสร้างการเรียนรู้ที่มีความหมายในชีวิตจริง

DE สู่เป้าหมายหลักสูตร
Facebook Comments

การดำเนินกิจกรรมประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนา (Developmental Evaluation : DE) เพื่อร่วมกำหนดเป้าหมายการจัดการศึกษาหลักสูตรพื้นที่นวัตรรมการศึกษาจังหวัดภูเก็ต “ชีวิตในอนาคต การสร้างสมดุลระหว่างชีวิตและธรรมชาติ” “คนดีรอบด้าน” หรือ “”เด็กตงห่อ” ในความหมาย 3 มิติ ดังนี้:

มิติ
เป้าหมาย
ความดี

มีคุณธรรม จริยธรรม มีความกตัญญู รับผิดชอบตนเอง เป็นพลเมืองที่เข้มแข็ง มีส่วนร่วมในการพัฒนาและสร้างความยั่งยืนให้กับท้องถิ่น สังคม ประเทศ ตามคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของคนตงห่อ

ความเก่ง

คิดขั้นสูง มีทักษะการเรียนรู้ที่จะเรียนรู้ สามารถอยู่ร่วมกับธรรมชาติและวิทยาการอย่างยั่งยืน จัดการตนเอง มีความเป็นวิชาการและวิชาชีพ สื่อสารรอบด้านโดยใช้ภาษาและเทคโนโลยีดิจิทัลที่เหมาะสม เข้าใจวัฒนธรรมที่แตกต่าง ปรับตัวอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้โดยคงความเป็นตัวตนของวัฒนธรรมตนเอง มีการเรียนรู้ตลอดชีวิต

ความสุข

สุภาวะอาบัติกาย ใจที่สมบูรณ์ สุขภาพที่ดี (Well-being) มีความมั่นคงในชีวิต มีความปลอดภัย

การพัฒนาสู่ 16 Learning Modules
Facebook Comments

เพื่อเชื่อมโยงความรู้ วิถีชีวิต และสมรรถนะในหลากหลายมิติ ได้นำไปสู่การออกแบบ Learning Module ที่หลากหลาย ทั้งในระดับปฐมวัย ประถมศึกษา มัธยมศึกษา และเนื้อหาที่เชื่อมโยงกับอัตลักษณ์ท้องถิ่น สังคม และการดำเนินชีวิตจริงของผู้เรียน โดยแบ่ง 16 module ดังนี้

ลำดับ
Learning Module

1

ระดับปฐมวัย

2

บ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย

3

วิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อม

4

โครงงานฐานชุมชน

5

Phuket Junior Entrepreneurship

6

การสื่อสารเพื่อสันติภาพและประชาธิปไตย

7

ศิลปกรรมสร้างสรรค์

8

โครงงานปฐมวัย

9

วิทยาการคำนวณและเทคโนโลยีดิจิทัล

10

ศิลปกรรมสร้างสรรค์ในระดับมัธยมศึกษาตอนต้น

11

การบริหารจัดการขยะในชุมชน

12

การจัดการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์

13

วิถีเกษตรพอเพียงในพื้นที่สีเขียว

14

สุขภาวะสำหรับผู้สูงอายุ

15

สุขภาวะวัยรุ่น

16

การออกแบบการเรียนรู้ด้วยกระบวนการวิจัย

7 สมรรถนะผู้เรียน
Facebook Comments

เพื่อการเติบโตที่รอบด้านและสมดุลในชีวิตจริง โดยหลักสูตรพื้นที่นวัตกรรมกรรมการศึกษาภูเก็ต ได้กำหนดกรอบ สมรรถนะ 7 ด้าน ซึ่งประกอบด้วย:

ลำดับ
สมรรถนะ
เป้าหมาย

1

การคิดและการเรียนรู้ที่จะเรียนรู้

คิดวิเคราะห์ / คิดสร้างสรรค์ / สืบเสาะหาความรู้ / เข้าใจปรากฏการณ์ธรรมชาติ / เชื่อมโยงวิทยาศาสตร์และคณิตศาสตร์ / ใช้เทคโนโลยีอย่างรู้เท่าทัน / เข้าใจระบบอย่างองค์รวม

2

ทางวัฒนธรรมและการอยู่ร่วมกัน

เข้าใจความหลากหลาย / เผชิญความแตกต่าง / ยืดหยุ่น ปรับตัว และอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้

3

การดูแลตนเองและผู้อื่น

เห็นคุณค่าตนเอง / มีเป้าหมายชีวิต / จัดการอารมณ์ / ดำรงชีวิตและบทบาทในสังคม

4

การสื่อสารรอบด้าน

ใช้ภาษาหลากหลาย / เข้าใจมัลติมีเดีย / เชื่อมโยงกับสุขภาวะและวัฒนธรรม / สื่อสารในทางวิชาการ

5

ด้านดิจิทัล

เรียนรู้แบบสืบเสาะ / เขียนโปรแกรมเบื้องต้น / ใช้เทคโนโลยีอย่างรับผิดชอบ ปลอดภัย

6

การมีส่วนร่วมเป็นพลเมือง

เคารพสิทธิ / รับผิดชอบ / ร่วมเปลี่ยนแปลง / สร้างสรรค์สังคม / เข้าใจกติกาและโครงสร้างทางสังคม

7

ชีวิตการทำงานและผู้ประกอบการ

คิดแบบผู้ประกอบการ / ปฏิสัมพันธ์ในที่ทำงาน / เข้าใจบริบทการทำงานจริง / ทำงานเป็นทีมอย่างสร้างสรรค์

การพัฒนาเครื่องมือและนวัตกรรมการประเมินสมรรถนะ
Facebook Comments

เมื่อวันที่ 29 – 30 มีนาคม 2568 ณ ห้อง Grand Ballroom โรงแรมบูกิตตา บูทีค โฮเทล ภูเก็ต โดยกิจกรรม 2 วันนี้ เป็นเวทีแลกเปลี่ยน เรียนรู้ ออกแบบ และทดลองใช้เครื่องมือวัดและประเมินสมรรถนะนักเรียน “เด็กตงห่อ” โดยมีโครงสร้างกิจกรรมที่ชัดเจน ดังนี้:

  • การชี้แจงแนวคิดพัฒนาเครื่องมือฯ และติดตามความก้าวหน้าของสมรรถนะเด็กตงห่อ การฝึกปฏิบัติใช้เกณฑ์ประเมินสมรรถนะรายกลุ่ม (ภาษาไทย / วิทยาศาสตร์ / คณิตศาสตร์) สะท้อนคิดและแลกเปลี่ยนเรียนรู้
  • การออกแบบและพัฒนาเครื่องมือวัดและติดตามสมรรถนะตามบริบทของห้องเรียน สะท้อนคิดและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และประเมินการเข้าร่วมกิจกรรม

 

กิจกรรมนี้ไม่เพียงเป็นการอบรมเชิงปฏิบัติการ แต่ยังเป็น “พื้นที่ทดลอง–แลกเปลี่ยน–ร่วมออกแบบ” ที่มีเป้าหมายเพื่อให้ทุกโรงเรียนสามารถประเมินสมรรถนะได้จริงภายใต้บริบทของตนเองหลักสูตรพื้นที่นวัตกรรม “เด็กตงห่อ” สะท้อนให้เห็นถึงศักยภาพของการส่วนร่วมของผู้คนในพื้นที่ร่วมกันออกแบบหลักสูตร และการประเมินที่ไม่เพียงวัดผล แต่ “พัฒนา” ผู้เรียนให้เติบโตในแบบที่เขาเป็น การเป็นพื้นที่นวัตกรรมการศึกษาเป็นเครื่องยืนยันว่า “หลักสูตรที่ดีต้องเกิดจากความร่วมมือ ความตั้งใจ และความเชื่อมั่นในศักยภาพของเด็กในพื้นที่” หวังว่าประสบการณ์จากจังหวัดภูเก็ต จะเป็นแรงบันดาลใจให้พื้นที่อื่น ๆ ได้ลุกขึ้นมา “ออกแบบการศึกษาใหม่”โดยเริ่มต้นจากคำถามเดียวกันกับที่ภูเก็ตเคยถามตัวเองว่า… “เราอยากให้เด็กของเราเป็นคนแบบไหน?”

 

 


ที่มา
  • เอกสารประกอบการประชุม “กิจกรรมการพัฒนาเครื่องมือและนวัตกรรมด้านการวัดและประเมินผลสมรรถนะนักเรียน “เด็กตงห่อ”
ข้อมูลเพิ่มเติม
  • ผศ.ศิริวรรณ ฉัตรมณีรุ่งเจริญ กรรมการขับเคลื่อนพื้นที่นวัตกรรมการศึกษาจังหวัดภูเก็ต
  • เบญจวรรณ เต็มเปี่ยม ผอ.กลุ่มนิเทศ ติดตามและประเมินผล ศธจ.ภูเก็ต
เรียบเรียง
  • อิศรา โสทธิสงค์ นักวิชาการศึกษา สบน. สนก. สพฐ.
ภาพปก
Facebook Comments
จากห้องเรียนสู่ชีวิตจริง: การประเมินสมรรถนะเพื่อพัฒนาผู้เรียนในพื้นที่นวัตกรรมการศึกษา จ.ยะลาแต่งตั้งกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิในคณะกรรมการนโยบายพื้นที่นวัตกรรมการศึกษา